Hoe een belofte een nachtmerrie werd | Column Ivy van der Linden
Warmtenetten. Ze werden ons verkocht als het duurzame antwoord op de vermeende klimaatcrisis, maar zijn in de praktijk vooral een verzameling van mislukkingen. Kijk maar naar Rotterdam, waar een auto in een sinkhole vol kokend water verdween – een beeld dat meer zegt dan duizend beleidsnotities.
Maar het toppunt van ironie? De gemeente Vlaardingen. Daar kregen bewoners voor de overlast van het warmtenetproject een speeltuintje en wat sporttoestellen cadeau. Want ja, wat zijn maanden van herrie, opgebroken straten, gesloopt groen en huizen die tijdelijk onleefbaar zijn vergeleken met een glijbaan en een rekstok? Dat maakt alles toch helemaal goed?
De prijs van mislukking
De echte prijs van warmtenetten is natuurlijk niet alleen een speeltuin. Het zijn de torenhoge kosten voor bewoners, die vele malen hoger uitvallen dan wanneer ze gewoon op gas zouden blijven stoken. Dit komt door de monopoliesituatie: bewoners zitten vast aan één leverancier, zonder de mogelijkheid om over te stappen. Volgens de Vereniging Eigen Huis is bijna de helft van de bewoners ontevreden. Een systeem dat duurder en slechter is, en je ook nog eens je keuzevrijheid ontneemt – wat wil je nog meer?
Schiedam: een paradijs voor muizen
Dan is er nog buurgemeente Schiedam, waar de aanleg van een warmtenet heeft geleid tot een schokkende en onacceptabele situatie. Bewoners kregen voorafgaand aan de werkzaamheden te horen dat zij al hun bezittingen in dozen moesten stoppen of afdekken. Dit maakte hun woningen onleefbaar, en velen werden gedwongen tijdelijk elders onderdak te zoeken. Na een jaar van rommelige en langdurige werkzaamheden mochten de bewoners eindelijk terugkeren naar hun huis. Maar wat troffen ze aan? Slecht afgewerkte woningen, vol gebreken. Tot overmaat van ramp hadden de vertragingen en gebrekkige afronding ook gezorgd voor een muizenplaag – een ware nachtmerrie voor de bewoners. En de verwarming? Die werkte nog steeds niet naar behoren. De bewoners kwamen van een koude kermis thuis, want verantwoordelijkheid nemen leek voor niemand een prioriteit. De puinhoop opruimen? Dat moesten de bewoners zelf doen, want de huurcorporatie bleek onbereikbaar.
Duurzaamheid zonder visie
De warmtenetten zijn exemplarisch voor veel klimaatbeleid: grootse plannen zonder duidelijke uitvoering. Gemeentes en overheden leggen ambitieuze doelstellingen vast, maar vergeten te investeren in kwaliteit, innovatie en de echte behoeften van burgers. Het resultaat? Sinkholes, muizenplagen, torenhoge kosten en nu dus ook speeltuintjes als goedmakertje.
De situatie in Rotterdam, Vlaardingen en Schiedam toont aan dat de echte problemen niet worden opgelost met halfbakken oplossingen en symbolisch beleid. Forum voor Democratie pleit voor een stop. Want warmtenetten? Die maken meer kapot dan ons lief is.
Ivy van der Linden, fractiemedewerker FVD Zuid-Holland
Bronnen:
https://www.rijnmond.nl/nieuws/1907636/auto-zakt-in-sinkhole-met-kokendheet-water
