Is dit onze dystopische toekomst?

In 2010 kwam de The Rockefeller Foundation, een van de invloedrijkste ngo’s ter wereld, met een toekomstvoorspelling. Daarin beschreven zij scenario Lock Step, over de komst van een wereldwijde pandemie en de nasleep daarvan. Veel van wat zij toen voorspelden is uitgekomen. Verontrustender is dat zij ook het ‘nieuwe normaal’ voorzagen. ‘Zelfs nadat de pandemie voorbij was, bleef de autoritaire controle en het toezicht op burgers, en werd zelfs nog geïntensiveerd.’

The Rockefeller Foundation is een van de invloedrijkste ngo’s ter wereld en werd in 1913 opgericht door zakenmagnaat John D. Rockefeller. De stichting heeft een vermogen van maar liefst 4 miljard dollar en heeft als doelstelling het ‘welzijn van de mensheid’ te bevorderen. Een belangrijk onderdeel van hun strategie is scenarioplanning. In 2010 kwamen ze met het 54 pagina’s tellende rapport Scenarios for the Future of Technology and International Development (1).

Daarin beschreven zij vier scenario’s voor de toekomst. Eén daarvan was scenario Lock Step. In dit scenario wordt de wereld geraakt door een pandemie die buitengewoon virulent en dodelijk is. Een wereld van strakkere top-down overheidscontrole en meer autoritair leiderschap volgt, maar ook met pushback van burgers. Het geschetste scenario vertoont grote gelijkenissen met de wereld van corona.

In hun rapport beschrijven zij het scenario Lock Step in de verleden tijd, alsof het al heeft plaatsgevonden. ‘Zelfs de best op een pandemie voorbereide landen werden snel overweldigd toen het virus zich verspreidde over de hele wereld en bijna 20 procent van de wereldbevolking infecteerde en 8 miljoen mensen uitmoordde in slechts zeven maanden, waarvan de meerderheid gezonde, jonge volwassenen,’ schrijven ze. ‘De pandemie had ook een dodelijk effect op economieën: internationale mobiliteit van zowel mensen als goederen werd een halt toegeroepen, het toerisme ging plat en wereldwijde toeleveringsketens raakten verstoord. Normaliter bruisende winkels en kantoorgebouwen waren maanden verlaten, verstoken van werknemers en klanten.’

Het was een aardige voorspelling, hoewel minder dodelijk en terwijl de slachtoffers bij corona juist geen gezonde jonge volwassenen zijn, maar zieke ouderen met een gemiddelde leeftijd van 81. Wat ze wel goed voorzagen was de lockdown, zeker in China. Volgens scenario Lock Step kwamen de Chinezen met ‘verplichte quarantaine voor alle burgers en een onmiddellijke en bijna hermetische afsluiting van alle grenzen, waardoor de verspreiding van het virus veel eerder werd gestopt dan in andere landen en zorgde voor een sneller postpandemisch herstel’. Dat is in lijn met het huidige overheidsnarratief van China, met de kanttekening dat cijfers van de Chinese overheid nooit betrouwbaar zijn.

 

Regels en beperkingen

Het grote aantal slachtoffers in Amerika werd ook voorspeld. Volgens het scenario was het het aanvankelijke beleid van de Verenigde Staten om burgers “sterk te ontmoedigen” om te vliegen, maar die aarzeling zorgde voor een versnelling van de verspreiding van het virus, niet alleen binnen de VS, maar ook over de grenzen.

Ook zagen zij goed dat nationale leiders over de hele wereld hun gezag verstevigden met wetten, regels en beperkingen, van het verplicht dragen van mondkapjes tot lichaamstemperatuurcontroles bij ingangen van treinstations en supermarkten, zoals in sommige landen gebeurt. Maar daar houdt het niet mee op. Volgens scenario Lock Step staat ons nog heel wat te wachten: ‘Zelfs nadat de pandemie voorbij was, bleef de autoritaire controle en het toezicht op burgers en hun activiteiten, en werd zelfs nog geïntensiveerd.’

In dit rapport uit 2010 wordt met enige fantasie zelfs al gezinspeeld op klimaatlockdowns. ‘Om zichzelf te beschermen tegen steeds mondialer wordende problemen - van pandemieën en transnationaal terrorisme tot milieucrises en toenemende armoede - namen leidersover de hele wereld de macht steviger in handen.’

Het rapport voorzag ook goed hoe burgers op alle maatregelen zouden reageren. Net als nu, waar mensen staan te juichen als ze gevaccineerd zijn, foto’s van hun ‘geprikte’ arm op sociale media zetten en smeken om een coronapaspoort, voorzagen de schrijvers van scenario Lock Step dat het idee van een meer gecontroleerde wereld brede acceptatie en goedkeuring kreeg onder de bevolking. ‘Burgers gaven vrijwillig een deel van hun soevereiniteit op - en hun privacy – in ruil voor meer veiligheid en stabiliteit. Burgers waren toleranter, en zelfs gretig om meer top-down aansturing en toezicht te krijgen, en nationaleleiders hadden meer vrijheid om orde op te leggen op manieren die ze geschikt achtten.’

 

Regering ten val

Dat dit zou leiden tot een digitaal paspoort hadden ze ook al voorzien. In 2010 kon The Rockefeller Foundation de huidige technologische stand van zaken nog niet helemaal voorspelen, maar toen dachten zij al wel dat het verscherpte toezicht zou leiden tot een ‘biometrisch ID voor alle burgers’. Dat zit inmiddels al in onze papieren paspoorten. Het digitaal vaccinatiepaspoort is daar een vervolg op.

Ook wordt stilgestaan bij hoe China profiteert van de crisis. ‘China’s investeringen in Afrika werden uitgebreid in ruil voor toegang tot belangrijke mineralen en voedselexport. De nauwere banden leidden ook tot veiligheidssteun.’ China’s militaire opkomst in afhankelijke landen werd voorzien. ‘De inzet van buitenlandse veiligheidsteams werd verwelkomd in enkele van de meest noodlijdende staten.’

Pas dertien jaar na de pandemie begon het publiek genoeg te krijgen van zoveel controle van bovenaf, en leiders en overheden die alle keuzes voor hen maakten. Waar nationale belangen botsten met individuele belangen, ontstonden conflicten. ‘Sporadische pushback werd steeds meer georganiseerd en gecoördineerd. Ontevreden jongeren en mensen die hun status en kansen kwijt waren vanwege het beleid - grotendeels in ontwikkelingslanden - zorgden voor maatschappelijke onrust.’

Na veertien jaar brachten demonstranten in Nigeria de regering ten val. ‘Zelfs de mensen die hielden van de stabiliteit en de voorspelbaarheid van de nieuwe wereld, begonnen zich ongemakkelijk te voelen door de beperkingen, zoveel strakke regels en de striktheid van nationale grenzen. Het gevoel ontstond dat er vroeg of laat iets zou gebeuren dat onvermijdelijk de orde zou verstoren, waar de wereldregeringen zo hard aan hadden gewerkt om die te vestigen.’

In scenario Lock Step duurt het dus wel dertien jaar na de pandemie tot het publiek genoeg kreeg van het ‘nieuwe normaal’. Na veertien jaar brachten protesten pas een regering ten val, en niet eens in het westen. Als dit scenario uitkomt, krijgen we nog heel wat voor de kiezen. Dan moeten we nog wachten tot 2033 tot de Nederlandse bevolking het en masse niet meer pikt.

 

(1) https://issuu.com/dueprocesstv/docs/scenario-for_the-future