Het kan écht anders | Column Robin Westdijk

Bereikbaarheid en Wonen vallen binnen mijn portefeuille. Dat betekent dat ik – beroepsdeformatie of niet – overal waar ik kom automatisch het openbaar vervoer met een kritische blik inspecteer. Zo ook tijdens mijn reis van afgelopen maand, toen ik een maand lang door Japan trok. Een schitterend land, waar ik van Osaka naar Kyoto en uiteindelijk naar Tokyo reisde. Het eten is er verrukkelijk, de mensen zijn ongekend beleefd, en bovenal: ik voelde mij overal veilig. Iets wat, eerlijk is eerlijk, in menige Zuid-Hollandse stad niet altijd vanzelfsprekend is.

We waren op vakantie – mijn vriendin en ik (inmiddels verloofd; Japan doet wat met je) – en naast tempels, natuurparken en musea moest er natuurlijk ook gewinkeld worden. De belangrijkste manier om ons te verplaatsen? Het openbaar vervoer. En dat was een verademing van formaat. Alles rijdt op tijd, is schoon, efficiënt, betaalbaar en – ik overdrijf niet – er is geen spoor van graffiti of vandalisme te bekennen. In de coupés heerst een weldadige rust: mensen fluisteren hooguit. Niemand voelt de drang om zijn telefoon als boombox te gebruiken. Zelfs de Shinkansen, de beroemde bullet train, bracht ons geruisloos van Kyoto naar Tokyo. Alsof stiptheid en stilte standaard bij het ticket inbegrepen zijn.

Een nogal scherp contrast met het OV in Zuid-Holland. Tijdens mijn studietijd aan de Erasmus Universiteit Rotterdam reisde ik vaak met metro, trein en bus. En ik heb dingen gezien die het daglicht niet kunnen verdragen – letterlijk en figuurlijk. Luidruchtige medereizigers, mensen die hun teennagels knippen, openlijk drugs gebruikten (overdag, in de metro), reizigers die rochelend in het OV zaten (het is buiten het OV al onbeschoft – in het OV al helemaal), afval dat de vloer sierde, en muziek waar niemand om had gevraagd (maar waar iedereen toch op werd getrakteerd). En dan die nachtbussen van het Weena naar Nesselande: het ging meestal goed, maar het feit dat de buschauffeurs standaard een steekvest droegen, zegt eigenlijk al genoeg. Ik ervaarde vaak intimidatie, reizigers die gewoon zaten te blowen in de bus – en niemand die ingreep.

Dus ja, het kan anders. Sterker nog: het ís ergens anders al anders. En dat komt niet door een magisch infrastructuur geheim, maar gewoon door iets simpels als respect – voor elkaar en voor de openbare ruimte. Laat dat nou precies zijn waar wij hier nog iets van kunnen opsteken.

Robin Westdijk, Statenlid FVD Zuid-Holland