Digital Services Act: Een gevaarlijke stap richting censuur

De Europese Unie presenteert de Digital Services Act (DSA) als een belangrijke maatregel om een veilige online omgeving te garanderen. Grote platforms zoals Facebook, Instagram, TikTok en YouTube moeten volgens de nieuwe regels transparanter worden en illegale content actief bestrijden. Op het eerste gezicht klinkt dit als een stap vooruit voor internetgebruikers, met beloften van begrijpelijke voorwaarden en meer consumentenbescherming. Maar schijn bedriegt. Deze wet is niet zo onschuldig als zij lijkt. Volgens FVD-Kamerlid Gideon van Meijeren is de DSA niets minder dan een bedreiging voor onze vrijheid van meningsuiting.

Nepnieuwsbestrijding

De DSA is gericht op zeer grote online platforms met meer dan 45 miljoen maandelijkse gebruikers. Deze platforms worden verplicht om niet alleen illegale inhoud te verwijderen, maar ook legaal geachte informatie te monitoren op zogenaamde “desinformatie”. Dit gaat niet over informatie die in strijd is met de wet, maar over meningen en feiten die door de overheid of de platforms zelf als "onjuist" worden bestempeld. Platformen moeten risicobeoordelingen uitvoeren op basis van effecten op zaken zoals openbare veiligheid, volksgezondheid en verkiezingen. Doen ze dit niet, dan riskeren ze boetes die kunnen oplopen tot 6% van hun wereldwijde jaaromzet. Een gigantisch bedrag dat platforms ertoe dwingt om elke kans op overtreding te minimaliseren door (te) streng in te grijpen in wat gebruikers mogen zeggen of delen.

Wolf in schaapskleren

Volgens Forum voor Democratie is deze wet niets minder dan een wolf in schaapskleren. Onder het mom van veiligheid en bescherming wordt er een gevaarlijke machtsconcentratie gecreëerd, waarbij Big Tech nauwer samenwerkt met overheden om informatie te controleren. De DSA geeft platforms meer macht om zelf te bepalen wat "toelaatbare" informatie is, en daardoor ook wat wij als burgers te zien krijgen. Het meest zorgwekkende onderdeel van de DSA is echter het crisisresponsmechanisme in artikel 36. Dit stelt de Europese Commissie in staat om bij een "crisis" te bepalen wat desinformatie is, en platforms te dwingen specifieke inhoud te verwijderen of juist te promoten. Dit betekent dat ongekozen EU-functionarissen kunnen bepalen welke informatie burgers wel of niet mogen zien, zonder enige democratische controle of debat in ons parlement.

Vrije woord in gevaar

De gevolgen van deze wet zijn enorm. We hebben al voorbeelden gezien van hoe samenwerking tussen overheden en Big Tech tot censuur leidt, zoals in de Verenigde Staten, waar Facebook-oprichter Mark Zuckerberg toegaf dat zijn platform door de regering onder druk werd gezet om informatie over COVID-19 en de Bidens te censureren. Ook in Nederland zagen we tijdens de coronacrisis hoe artsen en wetenschappers werden gecensureerd omdat hun meningen afweken van het officiële narratief. Deze praktijken worden nu niet alleen genormaliseerd, maar door de DSA gecodificeerd en gelegitimeerd.

FVD verzet zich fel tegen deze verordening en waarschuwt dat de DSA een gevaarlijk precedent schept. De vrijheid van meningsuiting, een van de belangrijkste verworvenheden van onze democratie, staat op het spel. Een overheid die bepaalt wat waar is en wat niet, wat wij mogen zien en wat niet, vormt een directe bedreiging voor de kritische dialoog en het vrije debat dat nodig is in een gezonde democratie. Forum voor Democratie zal zich tot de laatste snik blijven verzetten tegen deze totalitaire tendensen en blijven strijden voor het behoud van onze vrijheid.